Thẩm Định Giá Hướng Dẫn Chi Tiết 5 Phương Pháp Định Giá Doanh Nghiệp Phổ Biến Hiện Nay

[Ngọc Tuân]

Trong giới đầu tư, “định giá doanh nghiệp” là một khái niệm quan trọng, có vai trò then chốt trong các hoạt động như mua bán, sáp nhập, góp vốn hay gọi vốn đầu tư. Để giúp bạn nắm rõ bản chất và áp dụng hiệu quả, bài viết dưới đây sẽ cung cấp cái nhìn toàn diện về định giá doanh nghiệp và hướng dẫn chi tiết 5 phương pháp định giá đang được sử dụng phổ biến nhất hiện nay.​

1. Định giá doanh nghiệp là gì?​

Định giá doanh nghiệp là quá trình ước lượng giá trị của một công ty tại một thời điểm cụ thể, phục vụ cho nhiều mục đích khác nhau như mua bán, chuyển nhượng cổ phần, lên sàn chứng khoán hay đánh giá hiệu quả quản trị. Quá trình này thường do thẩm định viên chuyên nghiệp thực hiện, dựa trên các phương pháp phù hợp, đồng thời cân nhắc cả yếu tố hữu hình và vô hình.​

2. Tại sao cần định giá doanh nghiệp chính xác?​

Việc định giá đúng giúp doanh nghiệp và nhà đầu tư đưa ra quyết định hợp lý trong các tình huống sau:

• 
  Mua bán, sáp nhập, chia tách doanh nghiệp: Định giá là căn cứ để đàm phán và xác định quyền lợi các bên.
  
  
• 
  Quản trị tài chính: Doanh nghiệp có thể đánh giá hiệu quả hoạt động và tối ưu hóa chiến lược kinh doanh.
  
  
• 
  Quản lý nhà nước: Là cơ sở để tính thuế, xây dựng chính sách hỗ trợ doanh nghiệp.
  
  
• 
  Giải quyết tranh chấp nội bộ: Đặc biệt khi có mâu thuẫn cổ đông hoặc phân chia cổ phần.
  
  
• 
  Giao dịch chứng khoán: Là yếu tố then chốt để định hình giá cổ phiếu trên thị trường vốn.
  

3. Cơ sở xác định giá trị doanh nghiệp​

Giá trị doanh nghiệp có thể được xác định theo:

• 
  Giá trị thị trường: Phản ánh giá bán ước lượng giữa bên mua và bên bán trên thị trường mở.
  
  
• 
  Giá trị phi thị trường: Áp dụng khi có mục đích đặc thù (như tính thuế, xử lý tài sản,…).
  

Cơ sở giá trị còn phụ thuộc vào:

• 
  Mục đích định giá
  
  
• 
  Đặc điểm pháp lý và kinh tế – kỹ thuật
  
  
• 
  Tình trạng hoạt động của doanh nghiệp
  
  
• 
  Triển vọng thị trường
  
  
• 
  Yêu cầu từ khách hàng và quy định pháp luật
  

Thông thường, doanh nghiệp sẽ được định giá theo hướng hoạt động liên tục. Trường hợp dự đoán chấm dứt hoạt động, thẩm định viên sẽ định giá theo phương án hoạt động có thời hạn hoặc thanh lý.​

4. 5 phương pháp định giá doanh nghiệp phổ biến nhất​

4.1. Phương pháp định giá theo tỷ số bình quân (Market Multiples Method)​

Phương pháp này định giá vốn chủ sở hữu dựa trên tỷ số trung bình của các doanh nghiệp tương đồng đã niêm yết trên thị trường. Các tỷ số được sử dụng phổ biến gồm:

• 
  P/E (Giá/Thu nhập)
  
  
• 
  P/B (Giá/Giá trị sổ sách)
  
  
• 
  EV/EBITDA (Giá trị doanh nghiệp/Lợi nhuận trước lãi vay, thuế và khấu hao)
  

Áp dụng khi:

• 
  Có ít nhất 3 doanh nghiệp so sánh
  
  
• 
  Các doanh nghiệp so sánh phải tương đồng về ngành nghề, rủi ro và quy mô
  

4.2. Phương pháp định giá theo giá giao dịch (Transaction Method)​

Phương pháp này dựa trên giá trị giao dịch thành công của cổ phần hoặc phần vốn góp trong vòng 12 tháng gần thời điểm định giá.

Áp dụng khi:

• 
  Doanh nghiệp có ít nhất 3 giao dịch chuyển nhượng cổ phần/vốn góp
  
  
• 
  Có dữ liệu giá chuyển nhượng rõ ràng và đáng tin cậy
  

4.3. Phương pháp định giá theo tài sản (Asset-Based Method)​

Phương pháp này xác định giá trị doanh nghiệp bằng cách cộng tổng giá trị thị trường của toàn bộ tài sản trừ đi nợ phải trả.

Phù hợp với:

• 
  Doanh nghiệp có nhiều tài sản cố định, minh bạch sổ sách
  
  
• 
  Doanh nghiệp nhà nước cổ phần hóa hoặc chuyển đổi sở hữu
  

Lưu ý: Tài sản vô hình, tài sản không ghi sổ cũng cần được định giá riêng nếu có đóng góp đáng kể vào hoạt động kinh doanh.​

4.4. Phương pháp chiết khấu dòng tiền tự do (Discounted Free Cash Flow – DCF)​

Phương pháp này xác định giá trị doanh nghiệp dựa trên dòng tiền tự do (FCF) mà doanh nghiệp dự kiến tạo ra trong tương lai, được chiết khấu về giá trị hiện tại bằng chi phí sử dụng vốn (WACC).

Áp dụng khi:

• 
  Doanh nghiệp có lịch sử hoạt động ổn định
  
  
• 
  Có khả năng dự báo dòng tiền trong trung hạn (3-5 năm)
  

Công thức tổng quát:​

Giá trị doanh nghiệp = Giá trị hiện tại của FCF trong giai đoạn dự báo + Giá trị còn lại (Terminal Value)

4.5. Phương pháp chiết khấu dòng cổ tức (Dividend Discount Model – DDM)​

Phương pháp này tập trung vào dòng cổ tức mà doanh nghiệp chi trả cho cổ đông, được chiết khấu về hiện tại. Thường được sử dụng để định giá các công ty có chính sách cổ tức rõ ràng và ổn định.

Phù hợp với:

• 
  Doanh nghiệp cổ phần đã có lịch sử chi trả cổ tức đều đặn
  
  
• 
  Nhà đầu tư dài hạn muốn xác định giá trị đầu tư từ cổ tức
  

5. Kết luận​

Định giá doanh nghiệp là một quá trình phức tạp, đòi hỏi hiểu biết sâu về tài chính, thị trường và đặc điểm doanh nghiệp. Mỗi phương pháp định giá đều có ưu – nhược điểm riêng và nên được áp dụng tùy theo mục đích, giai đoạn phát triển và đặc thù ngành nghề.

Trong thực tiễn, các thẩm định viên chuyên nghiệp thường kết hợp nhiều phương pháp để đưa ra kết quả hợp lý nhất. Nếu bạn đang tìm kiếm một lộ trình học chuyên sâu về tài chính, định giá và đầu tư, khóa học CFA Online của SAPP Academy có thể là lựa chọn đáng cân nhắc – linh hoạt, hiệu quả và phù hợp với mọi đối tượng.​

Rate this post

Bài viết Hướng Dẫn Chi Tiết 5 Phương Pháp Định Giá Doanh Nghiệp Phổ Biến Hiện Nay đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Công ty TNHH Định giá Bến Thành – Hà Nội.

Tiếp tục đọc...