Thẩm Định Giá Thẩm định giá mua sắm mới: Ý nghĩa, cơ sở pháp lý và quy trình thực hiện

[Ngọc Tuân]

Việc thẩm định giá khi mua sắm mới là một trong những bước quan trọng, không chỉ giúp các doanh nghiệp và tổ chức sử dụng nguồn vốn hiệu quả mà còn đảm bảo tuân thủ đúng quy định của pháp luật. Đây là cơ sở để kiểm soát chi phí, phòng ngừa rủi ro và nâng cao tính minh bạch trong quản lý tài sản.​

1. Khái niệm và Mục đích thẩm định giá mua sắm mới​

Thẩm định giá mua sắm mới là quá trình xác định giá trị của tài sản, hàng hóa, dịch vụ cần mua sắm dựa trên giá thị trường tại thời điểm thẩm định. Theo khoản 15 Điều 4 Luật Giá năm 2023, thẩm định giá là hoạt động tư vấn của doanh nghiệp thẩm định giá hoặc hội đồng thẩm định giá nhằm xác định giá trị bằng tiền của tài sản phù hợp với thị trường tại một thời điểm nhất định.

Mục đích chính:

• 
  Giúp tổ chức/doanh nghiệp tránh tình trạng mua tài sản vượt giá thị trường.
  
  
• 
  Đảm bảo chi phí mua sắm hợp lý, tiết kiệm nguồn vốn.
  
  
• 
  Là căn cứ để lập, phê duyệt dự toán mua sắm theo Điều 35 Luật Quản lý, sử dụng tài sản công 2017.
  
  
• 
  Xác định giá khởi điểm trong đấu giá, đấu thầu.
  
  
• 
  Phục vụ công tác quản lý tài chính, kế toán và kiểm toán.
  

2. Quy định pháp lý và Đối tượng áp dụng​

Việc thẩm định giá khi mua sắm mới chịu sự điều chỉnh của nhiều văn bản pháp luật:

• 
  Luật Giá 2023 (có hiệu lực từ 01/7/2024): Quy định nguyên tắc, đối tượng và trường hợp bắt buộc thẩm định giá đối với tài sản, hàng hóa, dịch vụ sử dụng vốn nhà nước.
  
  
• 
  Luật Đấu thầu 2023: Yêu cầu kết quả thẩm định giá là căn cứ quan trọng để xây dựng dự toán gói thầu, lựa chọn nhà thầu và ký kết hợp đồng.
  
  
• 
  Luật Quản lý, sử dụng tài sản công 2017: Tại Điều 44 quy định rõ việc mua sắm, thuê tài sản công phải căn cứ vào giá trị thị trường, thông qua thẩm định giá hoặc hình thức xác định giá phù hợp.
  
  
• 
  Thông tư 58/2016/TT-BTC (được sửa đổi bởi Thông tư 68/2022/TT-BTC): Hướng dẫn chi tiết về quản lý, sử dụng và định giá tài sản công trong đấu thầu mua sắm.
  

Đối tượng bắt buộc phải thẩm định giá:

• 
  Tài sản có giá trị từ 100 triệu đồng trở lên (Điều 28 Nghị định 151/2017/NĐ-CP).
  
  
• 
  Tài sản có giá trị dưới 100 triệu đồng nhưng cần thiết phải thẩm định để đảm bảo tính minh bạch và phù hợp với thị trường.
  
  
• 
  Các loại tài sản phổ biến: bất động sản, máy móc thiết bị, phương tiện vận tải, quyền sử dụng đất, tài sản vô hình.
  

3. Quy trình thẩm định giá mua sắm mới​

Theo Tiêu chuẩn thẩm định giá Việt Nam (ban hành kèm Thông tư 28/2015/TT-BTC và các văn bản sửa đổi), quy trình thẩm định giá bao gồm 8 bước:

1. 
   Xác định nhu cầu thẩm định giá: Cơ quan, doanh nghiệp xác định rõ mục đích và tài sản cần mua sắm.
   
   
2. 
   Ký hợp đồng thẩm định giá với doanh nghiệp thẩm định giá đủ điều kiện hành nghề.
   
   
3. 
   Khảo sát, thu thập thông tin về tài sản và thị trường liên quan.
   
   
4. 
   Lựa chọn phương pháp thẩm định giá (so sánh, chi phí, thu nhập, DCF…).
   
   
5. 
   Phân tích, xử lý thông tin để xác định giá trị phù hợp.
   
   
6. 
   Xác định kết quả thẩm định giá bằng văn bản, kèm tính toán chi tiết.
   
   
7. 
   Lập Chứng thư thẩm định giá theo mẫu quy định tại Luật Giá 2023.
   
   
8. 
   Sử dụng kết quả thẩm định giá để phê duyệt dự toán, lập hồ sơ đấu thầu, quyết toán tài sản.
   

4. Chi phí thẩm định giá​

Chi phí thẩm định giá được quy định tại Thông tư 38/2014/TT-BTC và theo cơ chế thỏa thuận giữa tổ chức yêu cầu và doanh nghiệp thẩm định giá, thường tính theo tỷ lệ % giá trị tài sản:

• 
  Tối thiểu 500.000 đồng cho mỗi hợp đồng thẩm định.
  
  
• 
  Mức phí dao động 0,01% – 0,05% giá trị tài sản tùy quy mô, tính chất tài sản và khối lượng công việc.
  
  
• 
  Trong trường hợp tài sản có giá trị lớn hoặc yêu cầu phân tích phức tạp, chi phí có thể thỏa thuận cao hơn theo hợp đồng.
  

5. Ví dụ thực tiễn về thẩm định giá mua sắm mới​

Để thấy rõ hơn vai trò của thẩm định giá trong thực tế, có thể xem xét một số tình huống cụ thể sau:​

(1) Cơ quan nhà nước mua sắm thiết bị CNTT​

Một sở ban ngành tại Hà Nội cần trang bị hệ thống máy tính, máy chủ và thiết bị mạng để triển khai dịch vụ công trực tuyến.

• 
  Nếu không thẩm định giá, có thể xảy ra tình trạng chào giá cao hơn nhiều so với giá thị trường.
  
  
• 
  Thông qua doanh nghiệp thẩm định giá, cơ quan có cơ sở xác định giá trị gói thầu sát thực tế, đảm bảo dự toán hợp lý và minh bạch khi tổ chức đấu thầu.
  

(2) Doanh nghiệp sản xuất mua dây chuyền máy móc​

Một công ty dệt may tại Bình Dương dự định đầu tư dây chuyền dệt nhuộm mới trị giá hàng chục tỷ đồng.

• 
  Việc thẩm định giá giúp ban lãnh đạo so sánh giá trị giữa máy nhập khẩu và máy trong nước, cân nhắc hiệu quả kinh tế dài hạn.
  
  
• 
  Đây cũng là căn cứ quan trọng để ngân hàng xem xét cho vay tín dụng đầu tư, vì tài sản hình thành từ vốn vay cần được thẩm định giá để bảo đảm khoản vay.
  

(3) Bệnh viện công mua máy móc y tế​

Một bệnh viện tuyến tỉnh cần mua máy chụp cộng hưởng từ (MRI) với giá trị hơn 50 tỷ đồng.

• 
  Đây là thiết bị chuyên ngành, giá cả biến động lớn và phụ thuộc nhiều yếu tố kỹ thuật.
  
  
• 
  Thông qua thẩm định giá, bệnh viện có thể chứng minh dự toán mua sắm phù hợp với giá thị trường, tránh thất thoát ngân sách, đồng thời là căn cứ để Thanh tra, Kiểm toán Nhà nước kiểm tra sau này.
  

(4) Doanh nghiệp FDI thuê đất khu công nghiệp​

Một công ty có vốn đầu tư nước ngoài cần thuê 20 ha đất trong khu công nghiệp để xây dựng nhà máy.

• 
  Thẩm định giá đất thuê giúp doanh nghiệp có căn cứ thương lượng hợp đồng với chủ đầu tư hạ tầng khu công nghiệp.
  
  
• 
  Kết quả thẩm định cũng được sử dụng để tính toán chi phí đầu tư, khấu hao và nghĩa vụ tài chính với Nhà nước.
  

Qua các ví dụ trên có thể thấy, thẩm định giá mua sắm mới không chỉ là thủ tục pháp lý bắt buộc trong nhiều trường hợp mà còn là giải pháp quản trị tài chính hiệu quả, đảm bảo tính minh bạch, tiết kiệm và bền vững trong hoạt động đầu tư, mua sắm.​

6. Kết luận​

Thẩm định giá mua sắm mới không chỉ là yêu cầu mang tính thủ tục mà còn là công cụ quản trị tài chính quan trọng. Việc thực hiện thẩm định giá giúp các tổ chức và doanh nghiệp:

• 
  Đảm bảo tuân thủ pháp luật.
  
  
• 
  Tránh lãng phí, thất thoát ngân sách hoặc nguồn vốn đầu tư.
  
  
• 
  Tăng tính minh bạch và cạnh tranh trong các hoạt động đấu thầu, mua sắm.
  

Do đó, bất kỳ cơ quan, tổ chức hay doanh nghiệp nào khi tiến hành mua sắm mới, đặc biệt là sử dụng vốn nhà nước, đều cần coi thẩm định giá như một bước bắt buộc và chiến lược để đảm bảo hiệu quả kinh tế và pháp lý.​

Rate this post

The post Thẩm định giá mua sắm mới: Ý nghĩa, cơ sở pháp lý và quy trình thực hiện first appeared on Công ty TNHH Định giá Bến Thành – Hà Nội.

Tiếp tục đọc...